Krapte op de woningmarkt verminderen
In 2026 gaan we verder met de uitwerking van de woningbouwversnelling. De woningbouwproductie wordt stapsgewijs verhoogd van bruto gemiddeld 250 woningen per jaar naar gemiddeld 350 woningen per jaar. Daarmee nemen we onze verantwoordelijkheid om het (landelijk) woningtekort mee terug te dringen. We werken aan het verhogen van de plancapaciteit naar ruim 6.000 woningen om uiteindelijk tot 2040 circa 4.650 woningen te kunnen realiseren. We nemen deel aan de provinciale actielijnen grootschalige woningbouwlocatie “Limburg Centraal” en “Straatje erbij”. Zo zorgen we ervoor dat tot 2040 voldoende woningen gebouwd kunnen worden in de stad en haar dorpen. Dit doen we in Weert met als thema “Beheerste groei in een groene thuishaven”, aansluitend bij de uitgangspunten van de Omgevingsvisie.
Om deze 4.650 woningen te realiseren moet het aantal opgeleverde woningen de komende jaren omhoog. Dit doen we door de zachte plancapaciteit (alle woningbouwplannen met een procedure tot onherroepelijk omgevingsplan) te verhogen naar 3.500 woningen. Tevens wordt de harde plancapaciteit (alle woningbouwplannen waarvan de procedure met betrekking tot het omgevingsplan is doorlopen en de omgevingsvergunning onherroepelijk is) in de periode 2020-2030 verhoogd naar 700 om zo op termijn 350 woningen per jaar op te kunnen leveren. Dit doen we natuurlijk niet alleen maar met alle partners in de woningbouwketen. Zo gaan we gezamenlijk concreet verder met het “opharden” van diverse projectlocaties van stedenbouwkundige schets naar vergund en uitvoerbaar bouwplan voor projectlocaties als de Stadsbruglocatie, appartementen voormalig tennisvelden Rayprickers, appartementen Zonnehuis, woningen en appartementen Horne Kwartier, appartementen Dr. Kuypersstraat, appartementen voormalig voetbalvelden Drakensteyn, woningen Crixstraat Stramproy, maar ook wonen boven winkels in de binnenstad.
Plannen als Laarveld, de J.W. Frisolaan, Zevensprong, De Paol in Altweerterheide en Lambroek en Lewieze in Stramproy leveren naast diverse kleinere initiatieven een belangrijke bijdrage aan de concrete woningbouwproductie.
Versterken van een gevarieerd en betaalbaar woningaanbod
Iedereen heeft recht op een huis om zich thuis te voelen. Passende huisvesting is van groot belang voor zowel de huidige als nieuwe inwoners van Weert. We gaan voor een goede balans tussen huur- en koopwoningen voor alle doelgroepen, in overeenstemming met vraag en aanbod. We zetten in op gemengde wijken met extra aandacht voor sociale- en middenhuur en voor (nieuwe) woonvormen, waar ook ondersteuning kan worden geleverd.
Initiatieven voor flexwonen zijn nodig om de grootste druk te verzachten en in te spelen op de toenemende druk van specifieke doelgroepen op de sociale huurwoningen.
In 2025 worden de uitgangspunten van de Woonzorgvisie verwerkt in het Volkshuisvestingsprogramma. In 2026 werken we met stakeholders verder aan toekomstbestendige woonvormen die voorzien in de behoefte van de zorgvragen. Ook in Weert hebben we te maken met dubbele vergrijzing: er komen steeds meer ouderen én ouderen worden steeds ouder. We onderzoeken vernieuwende creatieve oplossingen om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen, waardoor de gezinswoningen vrijkomen voor gezinnen. We faciliteren duurzame en innovatieve concepten en zetten in op het creëren van vitale gemeenschappen.
De gebiedsontwikkeling Keent-Moesel wordt voortgezet, zowel via de ruimtelijke- als de sociale pijler. In 2025 is het wijkontwikkelingsplan voor Biest-Groenewoud opgestart. In 2026 gaan we verder met de uitwerking hiervan.
Bouwen van voldoende sociale huur- en middenhuurwoningen is randvoorwaardelijk bij onze grote bouwopgave. In 2025 worden de meerjarenprestatieafspraken tussen de gemeente en woningcorporaties herijkt, waarin de woningbouwopgaves van de corporaties worden vastgelegd. Daarnaast faciliteren we initiatieven die door geprefabriceerd/geïndustrialiseerd bouwen de woningbouw betaalbaar houden en de opgave versnellen. Een concreet voorbeeld hiervan is de Bouwstroom Limburg waarmee corporaties meer gestandaardiseerd en geprefabriceerd gaan bouwen.
Behoud van de kwaliteit van de vastgoedportefeuille
Weert heeft een goed voorzieningenniveau waaraan de gemeentelijke vastgoedportefeuille een bijdrage levert. Het verbeteren van deze portefeuille is een repeterend proces van investeren en beheren om de ‘stenen’ passend te maken aan de behoefte in de samenleving. De vastgoedportefeuille faciliteert daarom de beleidsdoelstellingen die beschreven staan in de overige programma’s en blijft hier dienstbaar aan. Ook draagt het in eigendom hebben van vastgoed bij aan gebiedsontwikkelingen. Denk hierbij aan de woningen aan de Hegstraat, Hogesteenweg en St. Jozefslaan.
Met het vaststellen van het Vastgoedbeleid zijn de eerste kaders gezet om de kwaliteit van de vastgoedportefeuille te behouden. Het behouden van ons maatschappelijk vastgoed dient bij te dragen aan betaalbare en toegankelijke maatschappelijke voorzieningen die passen bij de behoefte van de omgeving. Met het verouderen van het vastgoed is het essentieel dat onze vastgoedportefeuille in de toekomst de maatschappelijke doelstellingen en behoeften in de samenleving kan blijven faciliteren. Dit gaan we op twee manieren doen 1) het opstellen van een Routekaart Verduurzamen Gemeentelijke Gebouwen en 2) het opstellen van het Huurprijsbeleid in relatie met het Subsidiebeleid.
Bij de Routekaart Verduurzamen Gemeentelijke Gebouwen vormen het meerjaren onderhoudsplan (MJOP) en het duurzaam meerjareninvesteringsplan (DMJIP) de basis voor het maken van grotere investeringsbesluiten die nodig zijn voor het toekomstbestendig maken van onze vastgoedportefeuille. In de routekaart wordt ingezet op het aardgasvrij/-proof maken van de vastgoedobjecten in 2030 en energieneutraliteit voor de vastgoedportefeuille in 2040. Verschillende gemeentelijke gebouwen naderen namelijk het einde van hun levensduur waardoor, naast verduurzaming, nieuwbouw of renovatie noodzakelijk wordt. Met de routekaart worden vervolgstappen van het verduurzamen van de vastgoedportefeuille planmatig en effectief aangepakt.
Het energieverbruik en de energie-efficiency van de vastgoedportefeuille wordt komend jaar in kaart gebracht. Dit om inefficiënties op te sporen en te verhelpen, wat bijdraagt aan een efficiënter energiegebruik, de overstap naar duurzame energiebronnen en het behalen van klimaatdoelstellingen.
Bij het Huurprijsbeleid (in relatie met het Subsidiebeleid) wordt, faciliterend aan de beleidsvelden, de mogelijkheden onderzocht hoe verenigingsactiviteiten betaalbaar blijven in ons maatschappelijk vastgoed en hoe we als gemeente tegelijkertijd kunnen voldoen aan de wet Markt & Overheid.
Behouden en waar mogelijk versterken van cultuurhistorie en archeologisch erfgoed
Voor de aantrekkingskracht van Weert als woon-, werk- en recreatiegemeente zijn een goed cultureel aanbod en het behouden en stimuleren van cultuurhistorie en erfgoed in alle facetten belangrijk. Concreet willen we in 2026 inzetten op het starten met de restauratie en digitalisering van enkele belangrijke gemeentelijke archieven en het op orde brengen van de registratie van objecten in het museumdepot.
Beheer en behoud van kunst in de openbare ruimte
De gemeente heeft een groot aantal kunstwerken in de openbare ruimte. Deze moeten worden beheerd en onderhouden. In 2026 wordt een start gemaakt met het planmatig onderhouden van onze kunstwerken volgens een daartoe opgesteld onderhouds- en beheerplan, waarbij het achterstallig onderhoud als eerste wordt opgepakt.
Verbeteren beschikbaarheid, bereikbaarheid en betaalbaarheid van duurzame energie
Netcongestie heeft enorme consequenties voor onze woningbouwambities in de komende jaren.
De nieuw te realiseren woningen moeten van stroom worden voorzien en worden verwarmd. Het is dan ook een enorme uitdaging om ervoor te zorgen dat op elke gewenst moment er voldoende en betaalbare duurzame energie beschikbaar is om te voorzien in de energiebehoefte. Om hierin te kunnen voorzien dient energie direct in of rond de gebiedsontwikkelingen geproduceerd, opgeslagen en verbruikt te worden. In het Energieperspectief Weert 2025-2030 zullen concrete richtingen voor de komende vijf jaar worden opgenomen die hier verder invulling aan geven. We zullen in ieder geval bij iedere ontwikkeling vroeg in het proces in beeld moeten krijgen hoe de woningen van energie worden voorzien en worden aangesloten op het netwerk.
Eén van de grote opgaven in het kader van de energietransitie is het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad in Weert. Verduurzaming van de bestaande woningvoorraad draagt bij aan het verbeteren van de beschikbaarheid, bereikbaarheid en de betaalbaarheid van duurzame energie.
Met onder andere ‘Warm Wonen Weert’ dragen wij samen met Weert Energie en Wonen Limburg bij aan de energietransitie voor en door inwoners. Hierbij wordt eerst ingezet op energiebesparing (isolering) door middel van de aanpak Lokale Isolatie Weert 2025 in de wijken Groenewoud, Biest en Boshoven.
In 2026 wordt voor de gemeente Weert een warmteprogramma vastgesteld. Het warmteprogramma is een actualisatie en nadere uitwerking van de transitievisie warmte. In het warmteprogramma wordt de aanpak van het isoleren en aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving beschreven. Hierin staat welke wijken in de komende 10 jaar van het aardgas gaan en hoe dat gebeurt.
Versterken van de leefbaarheid
Een leefbare omgeving sluit aan bij de behoeften van haar bewoners. Zowel fysiek, zoals openbaar groen, speelplekken, fiets- en wandelroutes als sociaal, zoals sociale samenhang, verenigingsleven en veiligheid. De leefbaarheid staat onder druk door onder meer de dubbele vergrijzing en meer overbelaste mantelzorgers, maar ook door bijvoorbeeld gevolgen van klimaatverandering en toenemende parkeerdruk. We stimuleren de leefbaarheid door te investeren in een gezonde, groene leefomgeving die uitnodigt tot bewegen en ontmoeten, maar ook door te investeren in de sociale basis. Initiatieven van inwoners gericht op het verbeteren van de leefbaarheid en het versterken van de sociale cohesie kunnen in aanmerking komen voor het gemeentelijke leefbaarheidsfonds. Leefbaarheid komt immers vooral vanuit de gemeenschap zelf, als gemeente hebben we meestal een faciliterende of regisserende rol. Om deze rol goed te kunnen vervullen is het van belang dat we weten wat er speelt en goed in verbinding staan met onze inwoners. Onze gemeentelijke leefbaarheidsregisseurs en de verschillende werkers van Punt Welzijn en andere maatschappelijke partners zijn onze ogen en oren in wijk en buurt.
Ook onze toezichthouders en handhavers zijn de ‘oren en ogen’ op straat en werken aan een leefbare, schone en veilige gemeente. Zo zijn onze boa’s een belangrijk aanspreekpunt voor inwoners en ondernemers. Door zichtbaar aanwezig te zijn in het openbaar gebied, signaleren ze overlast en overtredingen waarop zij kunnen reageren. In 2026 vindt in verband met de nieuwe bestuursperiode een actualisatie van de risicoanalyse en prioritering plaats en zal mede op verzoek van de Raad de focus nog meer zijn gericht op overlastsituaties, die de inwoners en bedrijven direct raken, waardoor de effectiviteit van het lokale leefbaarheids- en veiligheidsbeleid zal toenemen.