Één van de belangrijkste aspecten van treasury is risicomanagement. Risicomanagement in relatie tot treasurybeheer heeft betrekking op het beheersen van financiële risico’s (renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en liquiditeitsrisico’s).
Hieronder worden de belangrijkste uitgangspunten per financieel risico toegelicht.
Algemeen risicobeheer
De instellingen, waar de gemeente geld opneemt of uitzet, voldoen aan de ratingvereisten van de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo).
Renterisicobeheer
Dit vindt plaats door:
- de gemiddelde netto vlottende schuld per kalenderkwartaal te toetsen aan de kasgeldlimiet;
- de hoogte van de jaarlijks verplichte aflossingen en renteherzieningen te toetsen aan de renterisiconorm;
- de liquiditeitsplanning als basis te gebruiken voor het indekken van renterisico’s.
Op de hierboven genoemde begrippen wordt in de paragraaf renterisico's nader ingegaan.
Kredietrisicobeheer
Er is inzicht in de leningen en garanties die verstrekt zijn en daarmee inzicht in de omvang van de risicopositie.
Koersrisicobeheer
Door de invoering van het schatkistbankieren zijn de koersrisico’s nihil. Waar in het verleden structurele overtollige geldmiddelen konden worden belegd in bijvoorbeeld aandelen (met het bijbehorende koersrisico), is dat nu niet meer mogelijk. Overtollig geld kan alleen uitgezet worden bij de Rijksschatkist of bij andere decentrale overheden.
Liquiditeitsrisicobeheer
Kan de gemeente tijdig voldoen aan haar betalingsverplichtingen? Via de liquiditeitenplanning wordt dit bewaakt.
De liquiditeitenplanning ziet zowel op de exploitatie-uitgaven en -inkomsten als de investeringen als de grondexploitaties (grexen). Vanuit de organisatie worden prognoses aangeleverd voor de grote uitgaven-/inkomstenstromen. Mede op basis van deze informatie wordt de liquiditeitenplanning opgesteld. In de praktijk is het opstellen van een betrouwbare en nauwkeurige liquiditeitenplanning niet eenvoudig. Dit heeft te maken met de inherente onzekerheden die verbonden zijn aan de activiteiten van de gemeente en de hieraan verbonden financiële gevolgen. Het is daarom van groot belang om juist, tijdig en volledig geïnformeerd te worden over de financiële gevolgen van alle activiteiten binnen de organisatie
Afstemming op de liquiditeitenplanning beoogt bedragen slechts te lenen of uit te zetten gedurende de periode dat zij daadwerkelijk nodig respectievelijk beschikbaar zijn. Hiermee worden interne liquiditeitsrisico’s zo veel mogelijk voorkomen. Interne liquiditeitsrisico’s doen zich bijvoorbeeld voor wanneer de gemeente overtollige gelden voor een bepaalde periode heeft uitgezet en gedurende de looptijd van de uitzetting blijkt dat de gelden (onverwacht) nodig zijn voor het doen van een investering. Dit kan tot gevolg hebben dat de gemeente tijdelijk een lening moet aantrekken (wanneer de uitzettingen vast staan in bijvoorbeeld een lening). In beide gevallen kan dit negatieve gevolgen hebben voor de financiële resultaten.
Momenteel heeft de gemeente een liquiditeitsoverschot, omdat met name de investeringen achterblijven bij de planningen en er een groot bedrag aan rijksbijdragen (eind 2024 circa € 25 miljoen) vooruit ontvangen is. De overtollige gelden worden dagelijks afgeroomd en uitgezet via Schatkistbankieren of uitgezet bij andere overheden.
Momenteel is er een lening van € 10 miljoen verstrekt aan een gemeente voor 1 jaar. Deze lening is eind 2024 verstrekt voor een periode van bijna 1 jaar.Deze lening is verstrekt tegen de achtergrond dat de rijksbijdrage uit het Volkshuisvestingsfonds voor de herontwikkeling van St. Jozeflaan West en Schaekenstraat gedurende langere tijd niet nodig is en er tegen een gunstig rentepercentage (in de verwachting dat het rentepercentage schatkistbankieren zou dalen onder invloed van de dalende ECB-rente) kon worden uitgezet.